چگونه بفهمم که آیا درمان برای کودک خردسال دارای لکنت توصیه می‌شود یا خیر؟

در پست قبلی در مورد انتخاب روش درمانی برای کودک پیش دبستانی که لکنت دارد، شما را تشویق کردم که دو سوال را در نظر بگیرید: آیا درمان ضروری است؟ و چه درمانی بیشتر با نیازهای کودک و خانواده مطابقت دارد؟ در این پست به این سوال می پردازم که آیا درمان لازم است یا خیر.

بسیاری از خردسالان در طول رشد خود دوره ای از لکنت را پشت سر می گذارند. تحقیقات تخمین می زند که بروز آن حدود 5٪ است، اگرچه برخی از مطالعات ارقام بالاتر را نشان می دهند. در هر صورت، این بدان معناست که بسیاری از کودکان در مراحلی از زندگی خود رفتارهای لکنت را از خود نشان می دهند. نکته مهم این است که اکثریت قریب به اتفاق(حداقل 75٪ تا 80٪) از این کودکان واقعاً لکنت شان بهبود می یابد. به این معنا که آنها روانی گفتار معمول خود را افزایش می‌دهند و در زندگی خود مشکلی با لکنت ندارند.

این خبر بسیار خوبی است، اما کمی چالش را نیز نشان می دهد: ما به طور قطع نمی دانیم که کدام کودکان احتمالاً بهبود می یابند و کدام کودکان واقعاً در معرض خطر ابتلا به لکنت مزمن هستند.

   وقتی نوبت به ارائه توصیه‌های درمانی می‌رسد، می‌خواهیم مطمئن باشیم که برای کودکانی که بیشتر به آن نیاز دارند، یعنی کودکانی که در معرض خطر ادامه لکنت هستند، درمان را ارائه می‌کنیم. سایر کودکان، آنهایی که احتمال بیشتری برای بهبود خود به خودی دارند، ممکن است چندان به درمان نیاز نداشته باشند (البته در چنین مواردی، من همچنان می خواهم والدینی که ممکن است بسیار نگران وضعیت گفتار فرزندشان باشند را ، حمایت کنم.).

   بنابراین، تعیین اینکه چه کسی به درمان نیاز دارد، مستلزم ارزیابی خطر ادامه لکنت کودک است. تعداد قابل توجهی از محققین در چند دهه گذشته به تلاش برای شناسایی عوامل خطر مرتبط به لکنت مزمن پرداخته‌اند. ما می‌توانیم از این داده‌ها برای راهنمایی در ارزیابی خردسالانی که لکنت دارند استفاده کنیم تا مشخص کنیم چه کسی بیشتر به درمان نیاز دارد.

معمولاً عوامل خطر شناسایی شده عبارتند از:

• سابقه خانوادگی مثبت لکنت (لکنت ژنتیکی است، بنابراین در خانواده ها دیده می شود)
• مرد بودن (دختران بیشتر از پسرها احتمال بهبودی دارند)
• مدت زمان طولانی تری از شروع لکنت (هرچه کودک بیشتر لکنت کند، خطر ادامه لکنت بیشتر است)
• شروع لکنت در سن 5 سالگی (کودکانی که لکنت را در سنین پایین‌تر شروع می‌کنند احتمال بهبودی بیشتری دارند)
• مشکلات در رشد کلی گفتار یا زبان
• درجه بالایی از واکنش یا نگرانی در مورد لکنت توسط کودک
• دیگرموارد... (تحقیق در حال انجام است)

هر چه کودک بیشتر از این عوامل خطر را نشان دهد، احتمال بیشتری دارد که به درمان نیاز داشته باشد.

خوانندگان دقیق به جنبه‌ای که معمولاً ارزیابی می شود ولی در این لیست از عوامل خطر وجود ندارد توجه می‌کنند: فراوانی یا شدت لکنت، به طرز عجیبی میزان لکنت یک کودک واقعاً به ما نمی‌گوید که آیا کودک در خطر ادامه لکنت است یا خیر. برخی از کودکان به شدت لکنت دارند، اما هنوز بهبودی کامل پیدا می کنند. سایر کودکان ممکن است زیاد لکنت نداشته باشند اما در معرض خطر بالای تداوم باشند. این به ویژه در مورد کودکان کوچکتر، در سنین 3 و 4 سال صادق است. برای کودکان 5 ساله، شدت لکنت ممکن است نقش مهمتری داشته باشد، اما برای کودکان کوچکتر، اساساً این موضوع مهم نیست. (این بدان معناست که شما واقعاً نیازی به نگرانی در مورد میزان لکنت یک کودک کوچکتر در طول ارزیابی ندارید، حتی اگر لکنت زیادی مشاهده نمی کنید، می توانید توصیه های درمانی مناسبی را ارائه دهید. )

در نهایت، تصمیم‌گیری بیشتر از شمردن عوامل خطر است. گاهی اوقات، من به طور خاص درمان را توصیه می‌کنم زیرا کودک یا والدین بسیار نگران هستند، حتی اگر خطر ظاهری برای ادامه لکنت تا حدودی کمتر باشد. دلیل آن ساده است: من می‌خواهم به والدین یا کودک کمک کنم تا مشکلاتشان از جمله ترس از لکنت را برطرف کنند. انجام این کار نه تنها به احتمال بهبودی کمک می کند. همچنین به کودکان و والدین آنها کمک می کند تا در طول مسیر احساس بهتری داشته باشند.

هدف نهایی این ارزیابی این است که اطمینان حاصل شود کودکانی که بیشتر به کمک نیاز دارند آن را دریافت کنند ،و منابع ارزشمند به کودکانی که بدون مداخله، احتمال بهبودی خود به خودی بیشتری دارند اختصاص نیابند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه ارزیابی این فاکتور ها و ارائه توصیه های درمانی، فصل 3 از درمان لکنت در اوایل دوران کودکی : یک راهنمایی بالینی را ببینید.

 ترجمه : فاطمه غلامزاده , آسیب شناس گفتار و زبان - مرتضی سلیمان دهکردی، آسیب شناس گفتار و زبان